Sensör Nedir? | Sensörler Nerelerde Kullanılır?

Merhabalar, kontrol teknolojisinde yazıcıların önemi ve nerelerde kullanıldıkları  ile ilgili yazımızın ardından Kontrol Teknolojisi konumuzun bu bölümünde Sensörler ile ilgili bilgi vermeye çalışacağız.

Sensör Nedir?

Bir diğer adı da algılayıcı olarak bilinen sensörler, kullanıldıkları çevredeki sıcaklık, basınç, mesafe gibi birçok örneğini verebileceğimiz fiziksel ortam değerlerini algılayabilen cihazlardır. Bu tanımı teknik açıdan da şu şekilde anlatabiliriz; sensör denilen bu algılayıcılar, bulundukları ortamın çeşitli bilgilerini hafızalarında toplar ve otomasyon sistemine aktarırlar. Bu sayede yapılan üretim veya işte hata payı en aza indirmek amaçlanmaktadır. Sensörler endüstri alanı başta olmak üzere birçok alanda vazgeçilmez cihazlar haline gelmiştir.

Sensörler teknolojik olarak bulundukları ortam veya nesneye göre değişkenlik gösterirler. Temaslı ve temassız diye adlandırılan iki tip algılama teknolojisi bulunmaktadır. Temaslı algılama, adından da anlaşılacağı gibi nesne ile fiziksel temas ile gerçekleşen algılama teknolojisidir. Bu teknolojide cisim veya konum algılama nihayet şalteri ile gerçekleşir. Temassız algılama cihazlarının ise çeşitli çalışma şekilleri vardır. Bunlar bulundukları ortama göre değişkenlik gösterir. Temassız algılama çeşitleri manyetik alanda çalışan endüktif yaklaşım sensörleri, elektrik alanda çalışan kapasitif yaklaşım sensörleri, Ses dalgalarını kullanan ultrasonik sensörler ve ışık dalgaları ile çalışan fotoelektrik sensörler olarak adlandırılmaktadır. Şimdi yukarıda bahsettiğimiz temaslı ve temassız sensör çeşitlerinden önemli olanlarını inceleyelim…

Temaslı Sensörlerde Nihayet Şalterinin Çalışma Prensibi

Bir cisme fiziksel temas ile çalışan bu şalter genelde varlık, yokluk, geçiş ve pozisyon gibi değerleri alıgalamak için kullanılır. Hareketli veya hareketsiz her türlü katı malzemelerin algılanmasını sağlamak için üretilmişlerdir. Bu cihazların çalışma şekli fiziksel temaslara dayandığından mekanik ömürlerinin uzun olması gerekmektedir. Ayrıca açık havada da kullanılabileceklerinden, sıcaklı/soğukluk değişkenliklerine de dayanıklı olması gerekmektedir.

Basınç Sensörü Çalışma Prensibi ve Çeşitleri

Bu sensörler hidrolik ve pnömatik sistemlerdeki basıncı ölçer ve kontrol eder. Bu elektromekanik cihazlar analog ve kontak çıkış veren modeller olmak üzere ikiye ayrılırlar. Ortamdaki basınç değerini elektriksel sinyale çevirerek önceden ayarlanmış basınç değerine ulaşıldığında çıkış kontağı durum değiştirir. 2 veya 3 kutuplu elektrikli güç kontaklarıyla donatılmışlardır. Kumanda devreleri ise kontaktörlerin, rölelerin, PLC girişlerinin ve bunlar gibi örneklerini sayabileceğimiz bileşenlerin kontrolü için tasarlanan kontaklarla donatılmıştır. Bu şalterlerin çalışma prensibi de 2’ye ayrılır. Bunlardan biri tek eşik değeri algılaması diğeri ise iki eşik değeri algılaması olarak adlandırılır. HBM’in basınç sensörü ürünlerini görüntülemek için linki ziyaret edebilirsiniz.

Fotoelektrik Sensörleri Çalışma Prensibi

Işık dalgalarının algılamasında kullanılan sensörlerdir. Özellikle uzun algılama mesafesi gerektiren uygulamalar için kullanılırlar. Bu sensörler bir verici ve ışığa duyarlı alıcıdan oluşurlar. Algılama işlemi verici bir nesne ile alıcıdaki ışık etkilendiğinde gerçekleşir. Algılama sistemi cisimden yansımalı, reflektörlü ya da karşılıklı algılama olarak üç çeşitten meydana gelir. Bunlardan cisimden yansımalı sistem kısa mesafelerde algılama işlemi gerçekleştirmektedir. Cisimdeki veya arka plandaki renk farklılıklarına hassasiyet gösteren yapıdadır. Reflektörlü algılama sistemi orta mesafelerde kullanılır. Burada algılanması istenen nesnenin opak ve reflektörden geniş olmasına dikkat edilmelidir. Karşılıklı sistem ise uzun mesafe algılamaları için kullanılır. Kolay hizalanır fakat iki ayrı gövde bağlantısı gerektirir.

Endüktif Yaklaşım Sensörleri Çalışma Prensibi

Bu sensörün kullanım amacı metal cisimlerin algılanmasıdır. Metal cisim, sensörün yaydığı manyetik alana girdiğinde, akımlar ortaya çıkar ve bu akımlar indüklenerek osilasyon meydana gelir. Çıkış fonkisyonu çalışır ve kullanılan sensöre göre açık veya kapalı kontak çıkış sinyalleri alınır. Bu sensörlerin en önemli avantajı ömürlerinin kullanım sayısına bağlı olmamasıdır. Bu da yüksek anahtar frekansına sahip olmaları ve transistör çıkış teknolojisinden dolayı hareketli parçaları bulunmamasıyla mümkün olabilmektedir. Bir çok sistemde sıklıkla kullanılan silindirik tip endüktif sensör örnek bilgi sayfası incelemenizi, teknik özelliklerin ve bağlantı şekillerinin daha kolay anlaşılabilmesi açısından tavsiye etmekteyiz.

Yeni konu ve paylaşımlarımızı merak ederseniz bizi okumaya devam edebilirsiniz 🙂